Józef Agaton Morawski – uczczony na Zamku Królewskim w Sanoku w 130 rocznicę urodzin

Piątek – 26 maja 2023 roku był dniem, w którym na sanockim zamku przypomniano i uhonorowano pamięć osoby niezwykłej w historii przedwojennego Sanoka, osoby wielce zasłużonej dla miasta i okolicy – samorządowca i posła do Sejmu RP – Józefa Agatona Morawskiego, w rocznicę jego 130 urodzin.

Józef Agaton Morawski to wzór cnót oraz postaw obywatelskich i patriotycznych, wyniesionych z domu rodzinnego.

„Od młodości bowiem bronił Ojczyzny, będąc najpierw Legionistą, a w roku 1920 w wojnie polsko-bolszewickiej, oficerem WP. „Od podstaw” odbudowywał lokalną samorządność porozbiorową jako członek Rady Powiatowej w Sanoku czy wójt gminy zbiorowej Bukowsko. „Od podstaw” współtworzył Izbę Rolniczą Lwowie czy oddział Związku Legionistów Polskich w Sanoku, czy też „u podstaw” współtworzył wspólnie z dr Oskarem Schmidtem nowoczesny sanocki przemysł (Fabryki: Gumy, Akumulatorów i Obrabiarek (broni) – który gdyby nie II wojna światowa stałby się ważnym elementem Centralnego Okręgu przemysłowego – mówił w swoim wystąpieniu o Józefie Morawskim – Jerzy Borcz, Przewodniczący Sejmiku Województwa Podkarpackiego.

Kolejne etapy życia zasłużonego Posła przedstawił w swoim wystąpieniu Robert Antoń autor publikacji pt. Józef Agaton Morawski (1893-1969). Mowy Sejmowe, która ukazała się drukiem w grudniu 2022, a która w piątek miała na zamku swoją oficjalną premierę.

Autor publikacji o J. A. Morawskim przypomniał słowa burmistrza Sanoka Maksymiliana Słuszkiewicza z laudacji do wniosku o uchwałę o przyznanie Józefowi Agatonowi Morawskiemu tytułu Honorowego Obywatela Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka , w którym zaznaczył:

„…. stosunki polityczne ułożyły się w ten sposób przed rozwiązaniem Sejmu (IV kadencji), iż p. Józef Morawski nie mógł i nie chciał kandydować na posła.-

Nie mniej jednak trzeba zaznaczyć, że p. Józef Morawski jako poseł zdziałał tyle, wiele wszyscy inni posłowie nie zdziałali razem dla miasta.-

Jego interwencje w sprawie Wydziału Zamiejscowego Sądu Okręgowego, przydzielenia Sądu Grodzkiego w Brzozowie do tut. Sądu, w sprawie przeniesienia do sanockiego Sądu Rejestru Handlowego, udzielenia miastu kredytów przez Fundusz Pracy na budowę wodociągów i kanalizacji dały zupełnie wynik pozytywny.- Interweniował on stale na terenie Lwowa i Warszawy w wielu innych sprawach i zawsze skutecznie.-

Był on nadzwyczaj obowiązkowy i przed każdym wyjazdem do Warszawy zgłaszał się w Zarządzie Miejskim celem pobrania informacji, w jakich sprawach ma interweniować, postępowanie jego było zupełnie bezinteresownym a wpływało jedynie i wyłącznie z tego wielkiego poczucia obowiązkowości,-

Największą zaś jego zasługą było zaliczenia m. Sanoka do Centralnego Okręgu Przemysłowego i to przed samym rozwiązaniem Sejmu.-

Reasumując całą działalność p. Józefa Morawskiego jako posła ziemi sanockiej Zarząd Miejski postanowił na posiedzeniu 4/XI 1938 r. w uznaniu jego zasług, położonych dla miasta nadać mu obywatelstwo honorowe król. wol. m. Sanoka i z tym wnioskiem występuje przed Radę.-„

Na koniec swojego wystąpienia R. Antoń podkreślił, „że przez kilkadziesiąt ostatnich lat nazwisko Józefa Morawskiego niezwykle rzadko padało z ust władz i środowisk samorządowych Sanoka w kontekście lokalnej samorządowości, albo i wcale. Można wręcz odnieść wrażenie, iż został całkowicie zapomniany, czy wręcz wykreślony z pamięci lokalnych publicystów czy historyków”.

Petycje przez niego złożone do Rady Miasta Sanoka oraz Rady Powiatu Sanockiego (Józef Morawski był współtworzącym sanocką samorządowość w roku 1919) przeszły niestety bez echa, podobnie jak brak obecności przedstawicieli władz miasta i starostwa powiatowego na uroczystości ku czci Posła Józefa Morawskiego.

Robert Antoń w dalszej części swego wystąpienia apelował również do wszystkich, tak do władz samorządowych, jak i do instytucji kultury, działaczy i publicystów w dziedzinie życia społecznego oraz nauczycieli – nie zapominanie o ludziach, którzy swoim życiem i pracą wnieśli w rozwój małej ojczyzny – przykład i wartości, dziś wydających się już nieco anachronicznymi.

Korzystając z okazji, autor publikacji o J. A. Morawskim gorąco podziękował sponsorom, którzy hojnie wsparli publikację o życiu i działalności Posła Morawskiego. Skierował słowa podziękowania do Burmistrza Rymanowa Pana Wojciecha Farbańca, Wójtów Gmin Bukowsko i Besko – Panów Marka Bańkowskiego i Mariusza Bałabana, oraz do Pana Stanisława Lewickiego, Wiceprzewodniczącego Rady Powiatu Sanockiego i Tadeusza Krajnika z Chicago, a na koniec do Radnego Sejmiku Województwa Podkarpackiego Adama Tomasza Drozda, który w tej sprawie oddał swoje nieocenione usługi.

Pani Barbarze Ćwik-Kątskiej – Prezes Związku Rodu Kątskich w Sanoku bardzo gorąco podziękował za aktywne włączenie się do organizacji uroczystości i obsługi organizacyjno-finansowej publikacji.

Na koniec uroczystości głos zabrał Wacław Morawski – wnuk Posła, przybyły z żoną Carmen i córką Adrianą z dalekiego Ekwadoru, dziękując organizatorom dyrektorowi MH w Sanoku dr. J. Serafinowi oraz inspiratorowi uroczystości p. R. Antoniowi za piękną uroczystość oraz przypomnienie osoby jego Dziadka.

Na samym końcu uroczystości prezes zarządu Związku Rodu Kątskich w Sanoku wręczyła sponsorom pamiątkowe dyplomy uczestnictwa w projekcie upamiętnienia J. A. Morawskiego